🍂Mùa Thu khí hậu trong giai đoạn “Dương tiêu âm trưởng”, dương khí dần thu lại, âm khí dần sinh trưởng khởi sắc. Trời thu trong vắt, mặt đất hanh khô, gió heo may thổi, vạn vật chín chắn là thời điểm để thu hoạch, thành thục đó là hình dung về mùa thu.
🍂Từ tiết Lập thu đến Xử thử, dương khí của mùa Thu vẫn bạo ngược, nhiệt độ thất thường, lại vào lúc mưa gió dầm dề, thấp khí mạnh bạo, không khí ẩm thấp cao độ. 🍂Sau khi mưa trút hết dần, không khí lại khô ráo, độ ẩm giảm dần, ngày nóng đêm lạnh, cây cối khô héo, mặt đất xuất hiện nhiều vết nứt, con người cũng tương tự mà biểu hiện khát nước, khô mũi, khô môi, khô da, khô họng, rụng tóc,… trở nên phổ biến hơn, nếu không cẩn trọng rất dễ bị Cảm mạo thương phong, đa số các bệnh cũ cũng hay tái phát, người xưa bảo “Lắm chuyện vào mùa Thu” là vậy.
🍂Ngoài ra, Theo Đông y thì Phế (Phổi) tương ứng với khí mùa Thu, thuộc hành Kim, giữ việc hít thở, về tình chí là Ưu sầu. Phế khí đặc biệt mẫn cảm đối với biến hoá khí hậu của mùa Thu nên cơ thể dễ mắc các bệnh lý về hô hấp như Cảm cúm, viêm phổi, ho, hen suyễn, v.v
1. Ăn Uống thuận theo nguyên tắc “Thu Đông Dưỡng Âm”
🍂Ngày Thu là thời lệnh của Phế kim, Phế kim quá vượng sẽ khắc Can mộc, do vậy mùa Thu dễ bị hao thương tân dịch, gây ra các chứng: miệng khô, lưỡi ráo, cổ họng yết hầu sưng đau, phế nhiệt ho hắng,… Do đó, ăn uống vào mùa thu trước hết cần phải tuân thủ nguyên tắc “Thu đông dưỡng âm”
– Cần hạn chế ăn thức ăn cay nóng như hành tỏi, gừng tiêu, quế hồi,…
– Nên ăn các đồ dưỡng âm, sinh tân, nhuận Phế như Lê, khoai mài, củ cải, ngó sen, dâu tằm, ngân nhĩ, bách hợp, mạch môn, tổ yến, mật ong,…
– Các loại thảo dược giúp giảm trình trạng viêm phổi, ho suyễn vào mùa này như: Húng chanh, quất, lê, chanh đào, ô mai, lá hẹ, hoa đu đủ đực,… mọi người chưng cách thuỷ cùng đường phèn, mật ong hoặc cô đặc dạng siro để dùng lâu dài nhé.
2. Sinh hoạt theo nguyên tắc “Trữ âm tinh, giữ âm khí”
🍂Mọi người không nên vận động mạnh hay quá sức, đặc biệt tránh các hoạt động gây thoát mồ hôi vào chiều tối, để tránh hao tổn âm dịch, thuận theo nguyên tắc dưỡng sinh vào mùa thu là “trữ âm tinh, giữ âm khí”
🍂Nên ngủ sớm để thuận ứng với tính chất thu liễm của dương khí, dậy sớm để cho Phế khí được thông đạt
3. Điều tiết tinh thần tránh lo âu, buồn bã
🍂Thu đến cây cỏ khô héo tàn lụi, vạn vật điêu linh thường khiến cho tâm tình người ta dễ u sầu bi luỵ mà sinh uất ức, muộn phiền trong lòng.
🍂Cần giữ cho tinh thần được lạc quan vui tươi, cảm nhận sự biến đổi của thiên nhiên với tâm thái bình hòa, có như thế mọi lo âu và buồn bã mới tiêu tan, khiến cho tâm hồn vui vẻ, thoáng đạt hơn.